Śledź nas na 
lub dołącz do naszego 
Technologia blockchain ewoluuje w błyskawicznym tempie. Rozwiązania warstw drugiej (Layer 2, L2) i trzeciej (Layer 3, L3) stają się kluczowym elementem umożliwiającym skalowalność, obniżenie kosztów oraz poprawę użyteczności sieci blockchain. To istotny krok dla decentralizacji finansowej (DeFi) i szeroko pojętej adopcji technologii blockchain, szczególnie w czasach, gdy rosną oczekiwania użytkowników co do wydajności sieci.
Czym są Layer 2 i Layer 3?
- Layer 2 (L2): Rozwiązania te działają jako warstwa dodatkowa nad głównym blockchainem (Layer 1, np. Ethereum). Ich celem jest odciążenie głównej sieci poprzez przeniesienie części transakcji i danych na osobne protokoły. Dzięki temu L2 zwiększa szybkość przetwarzania i redukuje opłaty transakcyjne. Przykłady: Polygon, Arbitrum, Optimism.
- Layer 3 (L3): Jeszcze bardziej zaawansowane technologie, które budują na L2, koncentrując się na specyficznych przypadkach użycia, takich jak interoperacyjność między sieciami, personalizacja dla firm czy niszowe zastosowania w DeFi i NFT.
Dlaczego Layer 2 i Layer 3 są kluczowe?
1. Skalowalność
Warstwy dodatkowe umożliwiają obsługę tysięcy transakcji na sekundę, co jest istotne dla masowej adopcji. Bez L2 i L3, blockchainy takie jak Ethereum byłyby zbyt drogie i powolne.
2. Niższe koszty
Opłaty gas na Ethereum mogą osiągać setki dolarów w okresach wzmożonego zainteresowania. L2 znacząco obniżają te koszty, co czyni DeFi i NFT bardziej dostępne.
3. Interoperacyjność
Rozwiązania L3 ułatwiają komunikację między różnymi blockchainami, umożliwiając przesyłanie aktywów i danych w sposób płynny i efektywny.
4. Bezpieczeństwo
Budowanie na istniejących blockchainach, takich jak Ethereum, zapewnia solidną bazę bezpieczeństwa dzięki mechanizmom konsensusu głównej sieci.
Najważniejsze projekty Layer 2
| Projekt | Ticker | Cena ($) | Kapitalizacja rynkowa ($) | TVL ($) |
|---|---|---|---|---|
| Polygon | MATIC | Sprawdź | 7.5 miliarda | 4 miliardy |
| Optimism | OP | Sprawdź | 1.5 miliarda | 815 milionów |
| Arbitrum | ARB | Sprawdź | 1.3 miliarda | 2 miliardy |
| Immutable X | IMX | Sprawdź | 1 miliard | – |
| Loopring | LRC | Sprawdź | 170 milionów | – |
| Mantle | MNT | Sprawdź | 1.3 miliarda | – |
Na rynku Layer 2 i Layer 3 blockchain pojawiają się nowe projekty, które mogą znacząco wpłynąć na rozwój technologii blockchain i DeFi. Poniżej przedstawiam listę kolejnych kandydatów, które warto obserwować. Projekty te wyróżniają się innowacyjnymi rozwiązaniami technologicznymi, wzrostem popularności wśród deweloperów oraz potencjałem na długoterminowy rozwój.
| Nazwa | Token | Technologia | Przepustowość | TVL (Total Value Locked) | Kapitalizacja rynkowa |
|---|---|---|---|---|---|
| Coti | COTI | ZK Rollup | 100,000 TPS | $28.98 miliona | $72.1 miliona |
| Dymension | DYM | RollApps | 20,000 TPS | $10.42 miliona | Nieznane |
| Immutable X | IMX | Validium | 9,000 TPS | $169 milionów | $2.51 miliarda |
| Manta Network | MANTA | zk Rollup | 4,000 TPS | $951 milionów | $565 milionów |
| StarkNet | STARK | zk Rollup | 2,000–4,000 TPS | $164 milionów | Nieznane |
| Mantle | MNT | Optimistic Rollup | Nieznane | Nieznane | $2 miliardy |
| Metis | METIS | Hybrid Rollup | Nieznane | Nieznane | $400 milionów |
Kluczowe projekty do obserwacji:
- Coti (COTI) – Początkowo skoncentrowany na Cardano, teraz rozwija Layer 2 na Ethereum z naciskiem na prywatność.
- Immutable X (IMX) – Kluczowy gracz w branży Web3 gaming i NFT, z narzędziami wspierającymi programistów i niskimi opłatami.
- Mantle (MNT) – Nowy projekt wspierany przez BitDAO, koncentrujący się na modularnej architekturze i niskich kosztach.
Dlaczego warto zwrócić uwagę?
Każdy z wymienionych projektów przynosi unikalne innowacje, od wysokiej przepustowości po zaawansowane mechanizmy prywatności i integracji z innymi blockchainami. Rozwój tych technologii może prowadzić do szybszych, bardziej skalowalnych i zdecentralizowanych ekosystemów.
Krytyczne spojrzenie
Choć Layer 2 i Layer 3 wnoszą ogromny potencjał, nie są pozbawione wyzwań:
- Centralizacja
Niektóre rozwiązania L2, jak Polygon, budzą obawy dotyczące centralizacji, co może stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa sieci. - Kompatybilność
Interoperacyjność między warstwami wciąż wymaga udoskonaleń, a kompleksowe wdrożenia L3 mogą być trudne w integracji. - Zmienne regulacje
Wprowadzanie rozwiązań warstwowych w niestabilnym środowisku regulacyjnym może być ryzykowne dla projektów i inwestorów.
Podsumowanie
Layer 2 i Layer 3 to przyszłość blockchain, która wprowadza nową jakość w obszarze skalowalności, efektywności i użyteczności. Ich rozwój otwiera drzwi do rewolucyjnych możliwości, ale wymaga także dokładnego monitorowania ryzyk i dalszych inwestycji w rozwój technologii.
Czy warto zainwestować? Jeśli szukasz długoterminowego potencjału w świecie blockchain, rozwiązania L2 i L3 są warte rozważenia. Jednak inwestycja w te projekty wymaga szczegółowej analizy, a ryzyko wciąż pozostaje wysokie. Jak mawiał Warren Buffett: „Ryzyko pochodzi z niewiedzy o tym, co robisz.”
