Cudo Validation Network (CVN), czyli platforma do wymagających obliczeń oraz do przetwarzania rozproszonego, jest zarówno dawcą jak i biorcą przypadków użycia dla technologii blockchain. Cudos wykorzystuje blockchain zarówno jako sytem rozliczeń dla użytkowników CVN, ale przede wszystkim, umożliwia off-loading ciężkich procesów z zewnętrznych sieci opartych o blockchain (np. Algorand czy Ethereum), by te procesy mogły się odbywać na sieci Cudos, zamiast obciążać sieć macierzystą.
Cudos poza przypadkami użycia dla blockchain, dostarcza moce przerobowe dla wszelkich procesów, czy to związanych z renderowaniem obrazów, czy ze sztuczną inteligencją, więc można powiedzieć, że budują alternatywę dla typowego Cloud Computing.
Przetwarzanie w chmurze, czy ta ara już minęła? Wydaje się, że rodzą się nowe trendy.
Generalnie zagadnienie grid computingu, czy też przetwarzanie typu Edge computing, Fog computing, to istotny element architektury internetu przyszłości. Obecne rozwiązania typu Chmura (AWS, Google Cloud, MS Azure czy Baidu Cloud) mają pewną przewagę, którą ciężko będzie nowym graczom uzyskać (koszty) ale mają też wady (centralizacja, awaryjność, SPOF, podatność na cenzurę), które nowi gracze w tym obszarze mogą wykorzystać jako swoją niszę.
Wydaje się że sieci oparte o grid computing, mogą być alternatywą do obecnych gigantów w obszarze Cloud computingu. Za pewne w ten sposób da się zbudować rozwiązanie skalowalne, dające dostęp do szybkich obliczeń, w pewnym stopniu zdecentralizowane. Ale czy faktycznie zbudujemy tutaj następców dla przetwarzania w chmurze?
Zobaczmy jak to działa – w dużym uproszczeniu:
- Zamawiający wysyła skomplikowane zadanie do przetworzenia do sieci opartej o grid computing.
- Następuje przyjęcia zadania do obliczenia, przez centralny serwer sterujący (management entity)
- następnie fragmentacja tego zadania i rozesłanie go do wielu elementów sieci (rozproszone urządzenia prywatne, różnej mocy) w celu przetworzenia równoległego,
- po przeliczeniu, odbywa się “sklejenie” zadania, również dzięki wspomnianej jednostce centralnej,
- i odesłanie przeliczonego zadania do zamawiającego.
Grid computing może być interesującym trendem, jeśli chodzi o architekturę dla przetwarzania dużych, skomplikowanych obliczeń, adresując część problemów, które znamy z przetwarzania w chmurze, acz nie eliminuje centralizacji przetwarzania w sieci (patrz : management entity)
Edge computing (przetwarzanie w micro-data centers, blisko zlecającego zadania), czy Fog computing (hybryda, w połowie drogi między cloud i fog computing) również jest interesującym trendem, który być może złapie wiatr w żagle
natomiast to co buduje Cudos wraz takimi platformami jak Algorand, być może otwiera drzwi do zupełnie nowych możliwości.
Cudos Network, na moje oko, element centralizujący z powyższego obrazka (management entity) zastępuje elementem zdecentralizowanym z poniższego obrazka (Cudos Network Layer 2), czyli setki węzłów, które robią wstępne obliczenia, dzielą między siebie otrzymane z zewnątrz zadanie, dokonują prostszych obliczeń i integracji danych, następnie wysyłają je dalej do data centers (Cudo Platform Layer 3) w celu bardziej wymagających obliczeń.
Gdzie to wykorzystać?
Takie podejście daje nam sposób przeważania nawet bardzo skomplikowanych i wymagających operacji na dużą skalę, a jednocześnie można utrzymać w tym modelu decentralizację i prywatność danych.
Co w takiej architekturze można przeliczać? W zasadzie wszystko co da się ubrać w jakiś rodzaj opakowania, które symbolizuje tu powtarzalność / uniwersalność danej operacji.
Pierwsze przypadki użycia, w które celuje Cudo to:
- Smart kontrakty, DeFi i inne bardziej wymagające obliczenia, z którymi technologia blockchain sobie nie może dziś poradzić (tu w grę wchodzi współpraca z Algorand, w ramach pierwszych przypadków użycia.
- Renderowanie, czyli przetwarzanie obrazów graficznych, trójwymiarowych, zwykle bardzo wymagające obliczeniowo,
- AI / Machine Learning, czyli uczenie algorytmów sztucznej inteligencji, które były by osadzone w ekosystemie Cudos,
- Symulacje na potrzeby motoryzacji, czy też przemysłu lotniczego lub kosmicznego,
- Symulacje i projektowanie medyczne, w tym modelowanie DNA.
Obecnie mamy na świecie około:
- 2 miliardy komputerów przyłączonych do sieci,
- prawie 3 miliardy smartfonów,
- ponad 100 milionów konsol do gier,
- 30 miliardów innych urządzeń, które komunikują się z globalną siecią.
Szacuje się, że zdecydowana większość mocy obliczeniowej, którymi dysponują nasze urządzenia, nie jest dziś wykorzystywana. Tu właśnie jest pole, które Cudos chce zagospodarować, czyli umożliwić by każde takie urządzenie, czy to jest prywatny telefon, laptop lub bardziej zaawansowany serwer, mogło użyczyć swojej mocy do przetwarzania na Cudos (np do obliczeń dla sieci blockchain lub AI), a za użyczenie mocy obliczeniowej zostać wynagrodzonym przez kryptowaluty (jak Algo czy Eth) lub przez fiat money (jak PLN, USD czy GBP).
Przyglądnijmy się nieco bliżej przypadkowi użycia pod blockchain, bo on wydaje się być jednym z pierwszych, który już niedługo na platformie Cudos zostanie uruchomiony dzięki Algorand.
Cudos dla Algorand 🙂
Algorand sam w sobie obecnie daje możliwość tworzenia smart kontraktów na warstwie-1 sieci Algorand (tu wideo jak to działa) dzięki językowi TEAL, który jest nie-kompletny w rozumieniu Turinga (nie wszystkie operacje są możliwe), ale również dzięki takiemu podejściu jest szybki, i bezpieczny. Nie jest optymalny natomiast pod bardzo skomplikowane obliczenia, które zwykle również będą wymagały większych mocny przerobowych, niż platforma Algorand chciała by na swojej sieci zapewnić.
Dla tego rodzaju przypadków użycia, Algorand pracuje nad podejściem do programowania smart kontraktów bardziej wymagających obliczeniowo (patrz: język Clarity który Algorand i Blockstack opracowują razem). Tego rodzaju obliczenia, jeśli mają swoje typowe i częste zastosowania, mogą zostać przygotowane (wstępnie “opakowane”), by odbywały się na zewnętrznej sieci, takiej jak Cudos, zachowując on-chain (na sieci Algorand) jedynie dane i obliczenia, które niezbędnie potrzebują nienaruszalności zapewnianej przez blockchain Algorand. No więc tak idzie to tak:
- blockchain developer pracujący nad smart kontraktem, który wymaga intensywnych obliczeń na sieci (np zbieranie i agregowanie danych) może takie zadanie zlecić do przeliczenia w ramach sieci Cudos.
- Jeśli jest to zadanie typowe,
- to takie zadanie za pewne będzie miało już swój template (wzorzec programu) przez który developer zleci to zadanie do sieci Cudos,
- natomiast jeśli template takiego zadania obliczeniowego nie istnieje, developer musi taki wzorzec stworzyć,
- Przy wykorzystaniu wspomnianego szablonu, developer zleca zadanie do obliczeń na sieci rozproszonej Cudos.
- Zadanie trafia na Cudos, dzięki Cudos Oracle, i wędruje na warstwę-2 w sieci, która jest łącznikiem między światem on-chain i off-chain.
- Na tej warstwie mamy setki Cudos Validation Nodes, czyli węzłów walidujących, które dokonają wstępnego przetworzenia zadania, oraz ewentualnego połączenia danych wymaganych przez tą operację z innymi danymi, poprzez API (dostęp do innych źródeł DeFi, dane zewnętrzne off-chain, czy też jakieś dane referencyjne).
- Tak przygotowane i przetworzone wstępnie zadanie jest następnie paczkowane i wysyłane do warstwy-3, czyli Cudos Data Centers.
- Tutaj mamy do czynienia z maszynami, które oferują moc przerobową na potrzeby mocnych i wymagających obliczeń. CUDO platform layer 3 dokonuje niezbędnych operacji, a następnie odsyła zadanie do warstwy-2 sieci Cudos.
- Warsawa-2 Cudo Validation Nodes (CVN) dokonuje integracji obliczeń i za pomocą Cudos Oracle przetworzone dane wracają do smart kontraktu na Algorand, który oryginalnie zlecił obliczenia.
Wyróżniki
Dzięki grantowi, który Cudos dostało ostatnio od Algorand Foundation, tego rodzaju infrastruktura właśnie powstaje i za pewne Algorand będzie pierwszym blockchainem, który swoje operacje będzie mógł “przerzucić” na Cudos Network. Dodatkowo Algo token, będzie zintegrowany w platformę CUDO jako środek rozliczeniowy.
Kryptowaluty.
natywna waluta cyfrowego świata.
Założyciel Cudo (Matt Hawkins) wierzy, że Algo będzie mieć dominującą pozycję na rynku kryptowalut na przestrzeni następnych kilku lat, również jako środek rozliczeniowy, więc ALGO token jako środek płatniczy w ramach platformy, jest tu kolejnym krokiem który uzupełnia obrazek integracji Cudos oraz Blockchain.
Zarówno dostawcy mocy obliczeniowych bedą mogli otrzymać wynagrodzenie w ALGOs za udzielenie mocy przerobowych do sieci, jak i zamawiający/zlecający obliczenia (np blockchain devs, rendering studios itd..) również będą mogli zapłacić w Algo token za prace które zlecają.
Ciekawe podejście, które sprawia że Cudo jest dawcą i biorcą jeśli chodzi o przypadki użycia dla tech blockchain.
Wśród benefitów tego typu podejścia chciałbym podkreślić trzy, które moim zdaniem dają unikalną przewagę dla Cudos względem innych podobnych platform:
- Model zarządzania siecią. Włącznie społeczność w rozwijanie platformy, nadanie aspektu decentralizacji zarządzania samą platformą, w formie semi-DAO, co powinno spowodować być może ciekawe przyszłe przypadki użycia, które społeczność będzie chciała rozwijać w ramach Cudos.
- Skomunikowanie Blockchainów. Wspomniane wsparcie dla Algorand to pierwszy krok. Wiemy, że Cudos myśli o włączeniu też innych sieci jak Ethereum czy Polkadot, co stworzy również możliwość by sieć taka jak Polkadot, Ethereum i Algorand mogły zazębić swoje wymagające obliczenia, poza swoimi łańcuchami głównymi (poza on-chain), de facto tworząc kolejną możliwość interoperacyjności dla tych blockchainów.
- Krypto. O ile podejścia typu Fog computing czy Grid computing za pewne też mają świetlaną przyszłość, o tyle brak integracji z natywnym środkiem wymiany wartości dla internetu jakim są kryptowaluty, takie jak BTC, Algo czy Eth, w dłuższej perspektywie może sprawić, że to właśnie innowatorzy tacy jak Cudos, w cudowny sposób staną się przyszłymi amazonami czy azurami tego cyfrowego świata?
Sony, Kaspersky, AMD, Algorand = Cudos
Oczywiście to wizja bardzo odważna, i długofalowa. Nie sposób tu omówić wszystkiego. Warto natomiast pewnie wspomnieć, że Cudo nie jest w tej wizji osamotnione. Poza wspomnianą współpracą z Algorand, który niewątpliwie ma mocne zaczepienie w środowisku uniwersyteckim (MIT, Princeton) wśród globalnych partnerów dla Cudos widzimy też AMD (dostawca szyfrowanych jednostek obliczeniowych pod Cudos Oracles), czy Chris Deering (ojciec Sony Playstation, były CEO @ Sony), jak również zaangażowany jest szef z teamu Kaspersky Labs.
Antywirusy? Tak, cyberbezpieczeństwo to jedno z kluczowych zagadnień z którym będzie musiał się zmierzyć cyfrowy świat w następnych kilku latach..
Konkludując..
Świat ewidentnie zmierza w stronę internetu rzeczy (IoT), który generuje gigantyczną ilość danych i ruchu w sieci. Potrzeby obliczeniowe będą się nasilać, choćby z powodu coraz mocniej zawitującej do naszego życia wirtualizacji, VR/AR czy autonomicznym pojazdom. Głód na przetwarzanie danych, na łącznie TB danych z różnych źródeł, czy na uczenie algorytmów AI, będzie za pewne coraz większy.
Jeśli ten głód będziemy adresować scentralizowanym podejściem typu Cloud computing, via AWS, Google Could czy MS Azure, może się okazać pewnego dnia, że faktycznie – jest tanio – ale tylko jeśli nie wliczamy ważnego kosztu, koszt utraconej prywatności, której nadużywają i nadużywać będą jeszcze bardziej wspomniani giganci.
Istnieje więc gdzieś pośrednie rozwiązanie, być może dzięki decentralizacji takich platform jak Cudos, które skorzysta z globalnych mocy obliczeniowych włączonych do sieci dzięki IOT, jednocześnie dostarczy prywatności dzięki szyfrowanym urządzeniom od AMD i platformom blockchain od Algorand?
Tak jak dziś każde urządzenie, które przyłączamy do sieci ma zainstalowane oprogramowanie antywirusowe, tak być może w 2030r. każde urządzenie będzie miało zainstalowane oprogramowanie, które nie tylko jest “antywirusem”, ale również umożliwia dynamiczne udostępnianie mocy obliczeniowego tego urządzenia do globalnej sieci obliczeniowej, jednocześnie sprawdzając, czy nasz sprzęt w tym wszystkim jest faktycznie zaufanym węzłem a nie złym aktorem, próbującym szkodzić sieci?
Oczywiście nie sposób rozstrzygnąć dziś co będzie się dziać za dekadę, ale Kaspersky/ESET w powyższym obrazku mogło by sugerować, takie właśnie połączenie kropek.
Całość zagadnienia omawiam w filmie, wiec zapraszam, jeśli ta tematyka Cie interesuje.
Zobaczymy jak to się będzie rozwijać. Zapraszam na film.