Ray Dalio ostrzega: wojna celna Trumpa zagrożeniem dla globalnej stabilności. Czy Bitcoin i złoto zyskają na chaosie?

W kwietniu 2025 roku Ray Dalio – założyciel Bridgewater Associates, jeden z najbardziej wpływowych inwestorów naszych czasów i człowiek, który przewidział kryzys 2008 roku – po raz kolejny bije na alarm. Jego ostrzeżenie przed skutkami nowej fali ceł Donalda Trumpa odbiło się szerokim echem nie tylko na Wall Street, ale i w świecie kryptowalut. Dalio nie tylko prognozuje recesję, ale mówi wprost: grozi nam coś gorszego niż recesja – rozpad porządku monetarnego i globalny kryzys, który może przedefiniować rolę Bitcoina i złota w portfelach inwestorów15913.

Tariffs: kamień w trybach światowej gospodarki

Dalio w serii wywiadów i analiz nie pozostawia złudzeń: nowe taryfy celne Trumpa – 104% na Chiny, 10% na inne kraje – to nie tylko narzędzie polityczne, ale „wrzucanie kamieni do systemu produkcji”112. Według niego, skutki są wielopoziomowe:

• Bezpośrednie efekty: wzrost cen importu, spadek efektywności globalnych łańcuchów dostaw, presja inflacyjna w USA i deflacyjna dla eksporterów2410.

• Efekty wtórne: spadek zaufania do dolara jako waluty rezerwowej, odpływ kapitału z USA, ryzyko eskalacji konfliktów handlowych i politycznych911.

• Historyczne analogie: „To bardzo przypomina lata 30. XX wieku” – ostrzega Dalio, wskazując na powtarzający się cykl: dług, narastające napięcia geopolityczne, zmiana układu sił i załamanie systemu finansowego1213.

Rynki w szoku: ucieczka do złota i… Bitcoina?

Krótkoterminowy szok i „risk-off”

Po ogłoszeniu nowych ceł, rynki zareagowały klasycznym „risk-off”: odpływ kapitału z akcji, krypto i ryzykownych aktywów, wzrost popytu na obligacje i złoto810. Bitcoin, Ethereum i Solana w kwietniu zanotowały spadki rzędu 10–20%, a altcoiny nawet powyżej 40%4810. W ankietach funduszy zarządzających tylko 3% wskazało BTC jako bezpieczną przystań, podczas gdy aż 58% preferowało złoto8.

Długoterminowa szansa dla kryptowalut?

Dalio podkreśla, że w razie załamania zaufania do tradycyjnych walut i systemu finansowego, inwestorzy mogą szukać alternatyw – przede wszystkim złota, ale także Bitcoina1356. Arthur Hayes z BitMEX oraz Jeff Park z Bitwise idą dalej: ich zdaniem, tarcze celne i osłabienie dolara mogą w średnim terminie wywołać nową falę wzrostów BTC, zwłaszcza jeśli Fed zdecyduje się na luzowanie polityki monetarnej6.

„W takich czasach Bitcoin i złoto stają się nie tylko inwestycją, ale polisą na wypadek chaosu” – Ray Dalio159.

Czy Bitcoin to nowe złoto? Dalio pozostaje sceptyczny

Mimo że Dalio posiada niewielką ekspozycję na kryptowaluty, nie uważa Bitcoina za pełnoprawny substytut złota. Jego argumenty:

• Brak anonimowości i podatność na regulacje: „Rząd wie, co masz i gdzie to trzymasz – łatwo to opodatkować”3.

• Spekulacyjność i korelacja z rynkami: BTC nie jest jeszcze skutecznym hedgem na inflację – jego kurs wciąż bardziej zależy od nastrojów niż od makroekonomii34.

• Złoto jako rezerwa: „Złoto pozostaje trzecią najważniejszą rezerwą świata po dolarze i euro. Bitcoin musi jeszcze udowodnić swoją rolę”3.

Co dalej? Scenariusze i strategie

1. Dalsza eskalacja ceł = większa zmienność

Każda nowa runda ceł to kolejny szok dla rynków. Wysoka zmienność, spadki na krypto i akcjach, wzrost cen złota i obligacji810.

2. Długoterminowe repozycjonowanie portfeli

Inwestorzy instytucjonalni mogą stopniowo zwiększać udział złota i BTC jako zabezpieczenia przed „czarnym łabędziem” – załamaniem systemu monetarnego68.

3. Polityka Fed i kurs dolara

Jeśli inflacja wymusi obniżki stóp i dodruk, Bitcoin może zyskać jako alternatywa wobec słabnącego dolara610.

Dane techniczne Bitcoin (BTC) – 29.04.2025

Notowania i źródła:

• CoinGecko

• Binance

Podsumowanie: Hedging czy spekulacja?

Ray Dalio nie ma złudzeń: świat stoi na rozdrożu, a wojna celna Trumpa może wywołać kryzys głębszy niż recesja. W takim środowisku złoto i – być może – Bitcoin mogą stać się nie tylko inwestycją, ale i „polisą na przetrwanie”. Jednak BTC wciąż musi udowodnić swoją odporność na szoki makroekonomiczne i zdobyć status aktywa rezerwowego.

„Bitcoin ma potencjał, ale złoto już jest rezerwą świata. W czasach chaosu liczy się to, co przetrwało próbę historii” – Ray Dalio3.

Wnioski dla rynku:

• Krótkoterminowo: spodziewaj się zmienności i odpływu kapitału z krypto przy kolejnych szokach celnych.

• Długoterminowo: BTC i złoto mogą zyskać na znaczeniu jako zabezpieczenie przed załamaniem systemu.

• Kluczowe będzie tempo i sposób wdrażania ceł oraz reakcja banków centralnych.

Inwestycje w kryptowaluty i złoto niosą ryzyko. Zawsze przeprowadź własną analizę (DYOR) i konsultuj się z doradcą finansowym.