Bitcoin na Celowniku Komputerów Kwantowych: 1 BTC za Złamanie Kryptografii – Czy Jesteśmy Bezpieczni?

W kwietniu 2025 roku Project Eleven wzniósł bezpieczeństwo kryptowalut na nowy poziom, ogłaszając Q-Day Prize – konkurs z nagrodą 1 BTC za złamanie klucza kryptografii krzywych eliptycznych (ECC) przy użyciu komputera kwantowego. To nie teoretyczny eksperyment, ale próba skalibrowania realnego ryzyka, które wisi nad 6,2 mln BTC (wartych 500 mld USD) przechowywanych w portfelach z ujawnionymi kluczami publicznymi.

Q-Day Prize: Test Granic Kwantowej Możliwości

Konkurs, który potrwa do 5 kwietnia 2026 roku, ma na celu zweryfikowanie, na jakim etapie rozwoju znajduje się technologia kwantowa w kontekście łamania ECDSA – algorytmu zabezpieczającego Bitcoina. Uczestnicy muszą użyć algorytmu Shora na sprzęcie kwantowym, by rozwiązać problem dyskretnego logarytmu na krzywej eliptycznej (ECDLP).

Kluczowe parametry wyzwania:

• Cel: Atak na klucze 1-25 bitowe (symulacja pełnego 256-bitowego klucza BTC).

• Wymagania techniczne: Programy na poziomie bramek kwantowych, bez hybrydowych obejść.

• Nagroda: 1 BTC (~85 000 USD) + miejsce w historii kryptografii.

„Nie chodzi o złamanie Bitcoina, ale o stworzenie mierzalnego benchmarku postępu” – tłumaczy Alex Pruden, współzałożyciel Project Eleven.

Stan Kwantowej Gry: Między Teorią a Praktyką

Choć teoretycznie komputer kwantowy z 2330 kubitami logicznymi mógłby złamać 256-bitowy klucz ECC w 8 godzin, obecne maszyny wciąż pozostają w przedszkolu tej technologii:

*Firma zebrała 750 mln USD na rozwój chipów fotonicznych w 2025 roku.
**Teoretyczna skalowalność, niepotwierdzona praktycznie.

Przeszkody technologiczne:

1. Kubity logiczne vs. fizyczne: Aby osiągnąć 2330 stabilnych kubitów logicznych, potrzebne jest ok. 1 mln kubitów fizycznych (przy założeniu korekcji błędów).

2. Zużycie energii: Obliczenia kwantowe dla 256-bitowego klucza wymagałyby ok. 650 MWh – równowartość miesięcznego zapotrzebowania małego miasta.

3. Czas koherencji: Obecne systemy utrzymują stan kwantowy przez mikrosekundy – za krótko dla złożonych operacji.

Bitcoin vs. Kwantowy Horyzont: Scenariusze Ryzyka

Project Eleven identyfikuje trzy fale zagrożenia:

1. Fala 1 (2025-2030): Ataki na portfele z ujawnionymi kluczami publicznymi (ok. 10 mln adresów).

2. Fala 2 (2030-2035): Łamanie podpisów transakcyjnych w czasie rzeczywistym.

3. Fala 3 (po 2035): Kompromitacja samego protokołu SHA-256.

„To nie jest czarna magia. Jeśli ktoś zbuduje wystarczająco duży komputer kwantowy, Bitcoin będzie musiał się dostosować” – mówi Jameson Lopp, cypherpunk.

Rozwiązania w Toju: Solana i Winternitz Vault

Podczas gdy Bitcoin dopiero zaczyna dyskusję o hard forku na kryptografię post-kwantową, blockchainy jak Solana już testują rozwiązania:

Solana Winternitz Vault:

• Mechanizm Winternitz One-Time Signatures (WOTS).

• Generowanie nowej pary kluczy dla każdej transakcji.

• Zabezpieczenie oparte na skrótach Keccak256 (224-bitowa odporność na preobraz).

„To jak wymiana zamka w drzwiach, zanim złodziej zdąży kupić wytrych” – komentuje Dean Little, twórca rozwiązania.

Dane Techniczne i Inwestycyjne Konteksty

Bitcoin (BTC) – stan na 23.04.2025

Projekt Q-Day Prize

• Strona konkursu: qdayprize.org

• Zasady uczestnictwa: GitHub Q-Day

• Śledź postępy: @QDayLeaderboard

Podsumowanie: Czy Powinniśmy Się Bać?

Q-Day Prize odsłania paradoks bezpieczeństwa kryptowalut: z jednej strony – bezprecedensowa odporność na ataki klasyczne, z drugiej – wrażliwość na rewolucję kwantową. Dla inwestorów kluczowe wnioski to:

1. Krótkoterminowo: Ryzyko jest niskie – przejście do kwantowo-odpornych adresów (np. bc1q) zajmie hakerom lata po stworzeniu maszyny.

2. Średnioterminowo: Portfele z ujawnionymi kluczami (np. z reuse adresów) wymagają migracji.

3. Długoterminowo: Hard fork Bitcoina wydaje się nieunikniony – pytanie brzmi: czy społeczność zdąży przed Q-Day?

Cytując Satoshiego Nakamoto: „Bitcoin może przetrwać tylko jako system całkowicie odporny na polityczne wstrząsy”. Kwantowy wyścig zbrojeń to największy sprawdzian tej tezy.

Moja ocena:
Choć Project Eleven słusznie alarmuje, rzeczywiste zagrożenie jest odległe. Inwestorzy powinni monitorować trzy wskaźniki:

• Postępy w kubitach logicznych (próg 1000 do 2028 roku?).

• Aktywność w repozytoriach Bitcoin Core (wątki post-kwantowe).

• Wzrost wartości projektów jak QRL (Quantum Resistant Ledger).

Jak mawiał Niels Bohr: „Przewidywanie jest trudne, zwłaszcza jeśli chodzi o przyszłość”. W świecie kwantów – tym bardziej.